Os paradoxos do pobo sirio: as persoas refuxiadas en Azraq e Zaatari.

Chega o momento da despedida, un punto e seguido. O equipo de Xadrez: Estratexia pola Paz inicia o seu regreso, con todo, eles deberán permanecer nos campamentos de refuxiados, algúns, xa por máis de 7 anos.

Nesta inmersión o equipo traballou dividido en tres grupos, centos de persoas diferentes e, con todo, todos condúcennos ós mesmos paradoxos:

Quen menos ten é quen máis dá. Vivindo nunha sociedade que parecese educarnos na relixión do egoísmo, resulta sorprendente que a primeira palabra que nos veña á cabeza para describir ás persoas refuxiadas sexa amabilidade. Aqueles que foron desposuídos de todo, ata da súa dignidade, acóllennos como a un membro máis da súa familia. Unha familia enorme na que todos se necesitan e apóianse. Aaminah, unha profesora voluntaria siria, está de aniversario. Coñecéronnos ese día e, con todo, non empezan a celebración sen nós, ata que acabamos a primeira quenda de clases. Unha celebración sen velas, sen agasallos, pero cunha torta e unhas empanadillas feitas co mellor dos ingredientes, o amor, que nos pareceron as máis ricas que probásemos.

Uns poucos constrúen unha guerra, e moitos inocentes, desprotexidos, son os que pagan as súas terribles consecuencias.

A continuación, describiremos o noso día a día coas mozas e mozos. Como presentamos o xadrez.

MATERIAIS / DINÁMICAS DE TRABALLO

 Conforme avanza o proxecto, e en base á experiencia previa, engadimos novas dinámicas e materiais. Sesións que conectan cos mozos e mozas, ensinar e transmitir, que sintan a calor do noso equipo e de toda a xente que a miles de quilómetros faise presente na nosa mensaxe.

Manuais de iniciación 1 e 2. Traducidos ao árabe representan un soporte fundamental para a fluidez da aprendizaxe.

Bolsa máxica. Xogo divertido no que cos ollos pechados e a través do tacto, presentamos ás pezas. Aprenden o seu nome en diferentes idiomas.

Xogos reciclables. Cos tapóns recollidos en Pontevedra, os mozos e mozas completan o seu propio xogo de xadrez reciclado.

Taboleiros murais. Imprescindibles para as explicacións a grupos tan grandes de alumnos.

Xogos de xardín. Pezas de tamaño grande e taboleiro de 1x1 metros. Unha diversión para os pequenos e os non tan pequenos.

Diana de xadrez. Un xogo da Escola Xadrez Pontevedra no que nenos e nenas fan un divertido “exame”. Lanzan unha pelota de velcro a un taboleiro diana e deben dicir en inglés a cor da casa na que cae, o nome da casa (linguaxe algebraico) e o nome dunha das pezas que se lles mostra. Os maiores responderán a preguntas dun nivel máis avanzado.

Petos (motricidade). Xadrez vivinte no que cada alumno/a, vestido cun peto, representa unha peza. Xogáronse partidas e realizaron diferentes dinámicas: agrupacións do alumnado por tipo de pezas ou cor, xogos de mímica simulando o movemento dunha peza, carreiras de peóns…

Cometas: entregáronse cometas, elaboradas por un dos centros educativos colaboradores.

BALANCE

Xadrez: Estratexia pola Paz cumpre 4 anos colaborando con ACNUR, UNICEF, CARE, Relief International nos campamentos de refuxiados sirios en Xordania.

O acceso aos Makani Center en 2019, representa un maior achegamento ao pobo sirio, ao permitirnos traballar directamente en centros autoxestionados polas persoas refuxiadas.

Nacemento de Xadrez: Estratexia pola Paz:

-          15 setembro de 2015 presentación do proxecto no Concello de Pontevedra.

-          19 setembro de 2015 exhibición de partidas simultáneas ACNUR na Praza de Curros Enríquez.

EVOLUCIÓN 2016-2019 (NÚMERO DE CENTROS TRABALLADOS E DATOS DE PARTICIPACIÓN)

AZRAQ
Ano	Entidade		Centros	Nº nenas/os	Adultos	Total
2016	ACNUR: Care	Villa nº 6.		263	136	399
2017	ACNUR: Care UNICEF: Relief	Villa nº 6. Villa nº 5.		304 86	68 8	372 94
2018	UNICEF: Relief ACNUR: Care	Villas nº 2, 6. Villa nº 6.		587 -	14 26	601 26
2019	UNICEF: Makani ACNUR: Care	Villas nº 2, 3, 6. Villas nº 2, 3.		791 92	34 43	815 135
						2.442

ZAATARI
Ano	Entidad	Distritos	Nº nenas/os	Adultos	Total
2019	UNICEF: Makani	3, 4, 5, 8, 9, 12,	543	38	581
					581

Quizais poida parecer que chegásemos a moitas nenas, nenos e adultos, con todo, a crúa realidade: tras 8 anos desde o inicio do conflito, máis de 80.000 persoas sobreviven en Zaatari e 37.000 en Azraq.

REFLEXIÓN

Azraq e Zaatari son parte da desgarradora historia dun pobo inxustamente desherdado. Unha historia que se repite e que nos leva a pensar que, por que non? Mañá póidanos tocar a nós.

 Non podemos permitirnos o esquecemento. Pontevedra está co pobo sirio!

 AGRADECEMENTOS

Noso máis sincero agradecemento a todos os que fan Xadrez: Estratexia pola Paz posible. Ás institucións, ao Concello de Pontevedra polo seu apoio continuado desde o inicio, á Deputación de Pontevedra pola impresión dos libros en 2019, á Universidade de Vigo e á ONCE. Aos centros educativos e de persoas con discapacidade intelectual que colaboraron, ás entidades privadas que puxeron o seu grao de area e ás persoas, aquelas que colaboraron mediante donativo, compra de rifas, traballo ou achega de materiais. Ao Solifest, festival musical de Meis cuxa recadación foi destinada ao proxecto

Un agradecemento especial a Celine e Jean Marc polo seu mecenado desde 2018, contribución que axudou a garantir a viabilidade do proxecto.